Gerust eropuit: #metoo
De workshop 'Gerust eropuit' in het kort
- gericht op scholieren van het vmbo/havo/vwo en mbo
- ongeveer 150 minuten lestijd (exclusief een korte pauze)
- vertrouwen, veiligheid en respect voor elkaar staan voorop
- multimediale presentatie: websites, tekst, foto’s, filmpjes
- leerlingen vertellen, schrijven, luisteren en discussiëren
- bewustwording van machtsrelaties en elkaars privileges
Een groepje jongeren drinkt gezellig met elkaar in de kroeg. Ze dansen, hebben plezier en jutten elkaar op om meer te drinken. Een meisje wil eigenlijk wel naar huis; ze is moe en kent de jongens in het groepje niet zo goed. De jongeren halen haar over om mee te gaan naar een volgende kroeg. Een van de jongens belooft haar straks veilig thuis te brengen.
De voorlichter pauzeert de film en vraagt de leerlingen van havo 5 wat ze vinden van de scène. Herkent iemand deze situatie? Wat zou jij zelf doen in dit geval? Worden hier bewust of onbewust grenzen overschreden? De voorlichter stelt open vragen en de leerlingen gaan met elkaar in discussie. Sommigen vinden dat het meisje gewoon even gezellig mee moet doen; ze stond bovendien net nog met een van de jongens te zoenen. Anderen vinden dat het meisje onder druk wordt gezet door de groep. Welke rol speelt de alcohol, en hoe weten we wat het meisje echt wil? De voorlichter oppert dat vragen stellen en de (ongewenste) antwoorden daarop accepteren een goede manier is. Veel leerlingen vinden het echter niet zo problematisch wat hier allemaal gebeurt; de jongeren doen toch niks wat verboden is?
Dan gaat de film verder. Na heel wat drankjes fietst het groepje over straat naar huis. Er ontstaat een ruzie, en de vriendinnen van het meisje gaan ervandoor. Zij vertrouwt op die ene jongen om haar nu meteen naar huis te brengen. Zijn vrienden en hij hebben echter eerst nog andere plannen met het meisje. Wat volgt is een vreselijke scène die veel reacties en afschuw losmaakt bij de leerlingen. Hier worden duidelijk grenzen overschreden: je mag als vriendinnen een meisje nooit alleen laten, die jongens zijn klootzakken en criminelen. De voorlichter stelt de hamvraag: waar is het fout gegaan?
De film Slettebak is een onderdeel van de workshop ‘Gerust eropuit’ van het Discriminatie Meldpunt Groningen. Het is een uitgebreide les die op basis van een onderzoek van de RUG en het Project Criminaliteit en Veiligheid naar ‘#metoo onder Groningse studenten’ tot stand is gekomen. De cijfers laten zien dat veel jongeren tegenwoordig te maken krijgen met (seksueel) grensoverschrijdend gedrag, bijvoorbeeld in het uitgaansleven. Ze weten niet wat ze in zo’n confronterende situatie moeten doen of waar ze eventueel hulp kunnen zoeken. Ook zijn ze zich vaak niet bewust van de genderongelijkheid, impliciete machtsrelaties en mogelijke traumatiserende gevolgen van dergelijke gebeurtenissen.
In deze workshop worden de leerlingen stapsgewijs aan het denken gezet over #metoo en aanverwante zaken. Ze schrijven hun gedachten erover op briefjes en bespreken deze met elkaar. Er zijn filmpjes en nieuwsberichten over diverse uitwassen als #metoo in Hollywood en straatintimidatie. Leerlingen discussiëren vurig over stellingen die te maken hebben met de (ongewenste) verschillen tussen mannen en vrouwen, van ongelijke salarissen tot veilig over straat kunnen. Aan de hand van een privilege walk worden culturele en sociologische verschillen tussen leerlingen zichtbaar gemaakt en is er ruimte voor reflectie en het delen van elkaars ervaringen.